Trong quá trình thực hiện các dự án đầu tư, hình thức lựa chọn nhà đầu tư thông qua đấu thầu rộng rãi thường được ưu tiên áp dụng. Tuy nhiên, pháp luật cũng quy định những trường hợp đặc biệt mà việc lựa chọn nhà đầu tư có thể được thực hiện theo các hình thức khác nhằm đảm bảo tính hiệu quả và phù hợp với tình hình thực tế của dự án. Vậy, những tình huống nào được xem là trường hợp đặc biệt để áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư khác ngoài đấu thầu và quy trình thực hiện gồm những bước cụ thể nào?
Bài viết này sẽ đi sâu vào các quy định liên quan, làm rõ các trường hợp đặc biệt và quy trình 6 bước chi tiết để lựa chọn nhà đầu tư trong những tình huống này.
Lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt được áp dụng khi nào?
Căn cứ theo Điều 34a Luật Đấu thầu 2023 được bổ sung bởi khoản 12 Điều 4 Luật sửa đổi Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu 2024 có quy định như sau:
Lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt
1. Việc lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt được áp dụng đối với dự án đầu tư kinh doanh có một hoặc một số yêu cầu, điều kiện đặc thù về thủ tục đầu tư; thủ tục giao đất, cho thuê đất, giao khu vực biển; thủ tục, phương pháp, tiêu chuẩn lựa chọn nhà đầu tư và nội dung hợp đồng dự án đầu tư kinh doanh hoặc yêu cầu bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại, biên giới lãnh thổ, lợi ích quốc gia, thực hiện nhiệm vụ chính trị của quốc gia mà không thể áp dụng được một trong các hình thức lựa chọn nhà đầu tư quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 34 của Luật này.
2. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.
Theo quy định, hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt được áp dụng đối với các dự án đầu tư kinh doanh có những yêu cầu riêng biệt hoặc điều kiện đặc thù liên quan đến: thủ tục thực hiện đầu tư; việc giao, cho thuê đất hoặc khu vực biển; quy trình, tiêu chí, phương pháp lựa chọn nhà đầu tư; nội dung hợp đồng dự án đầu tư kinh doanh.
Đồng thời, phương thức này còn được sử dụng khi dự án có yêu cầu bảo đảm về quốc phòng, an ninh, đối ngoại, chủ quyền biên giới lãnh thổ, lợi ích quốc gia hoặc phục vụ nhiệm vụ chính trị quan trọng của đất nước mà không thể áp dụng được các hình thức lựa chọn nhà đầu tư theo khoản 1 và khoản 2 Điều 34 Luật Đấu thầu năm 2023.
06 bước lựa chọn nhà đầu tư được pháp luật quy định thế nào?
Căn cứ theo khoản 1 Điều 46 Luật Đấu thầu 2023 có quy định như sau:
Quy trình, thủ tục lựa chọn nhà đầu tư
1. Quy trình lựa chọn nhà đầu tư bao gồm các bước sau đây:
a) Công bố dự án đầu tư kinh doanh;
b) Chuẩn bị đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư gồm: lập, thẩm định, phê duyệt hồ sơ mời thầu;
c) Tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư gồm: mời thầu; phát hành, sửa đổi, làm rõ hồ sơ mời thầu; chuẩn bị, nộp, tiếp nhận, quản lý, sửa đổi, rút, thay thế hồ sơ dự thầu;
d) Đánh giá hồ sơ dự thầu gồm: mở thầu; kiểm tra, đánh giá tính hợp lệ của hồ sơ dự thầu; đánh giá chi tiết hồ sơ dự thầu;
đ) Trình, thẩm định, phê duyệt, công khai kết quả lựa chọn nhà đầu tư; giải thích lý do nhà đầu tư không trúng thầu theo yêu cầu của nhà đầu tư (nếu có);
e) Đàm phán, hoàn thiện, ký kết hợp đồng.
2. Trường hợp pháp luật về đất đai, pháp luật về quản lý ngành, lĩnh vực quy định phải đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư khi có từ 02 nhà đầu tư trở lên quan tâm, ngoài các bước quy định tại khoản 1 Điều này, cơ quan có thẩm quyền lập hồ sơ mời quan tâm, thông báo mời quan tâm, tổ chức đánh giá hồ sơ đăng ký thực hiện dự án và phê duyệt kết quả mời quan tâm trước khi thực hiện bước chuẩn bị đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư quy định tại điểm b khoản 1 Điều này.
3. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.
Như vậy, quá trình lựa chọn nhà đầu tư được thực hiện qua 06 bước cơ bản như sau:
(1) Công khai thông tin dự án đầu tư kinh doanh;
(2) Thực hiện các công việc chuẩn bị đấu thầu, bao gồm việc xây dựng, thẩm định và phê duyệt hồ sơ mời thầu;
(3) Tổ chức quá trình đấu thầu, trong đó có việc mời thầu; phát hành, sửa đổi, làm rõ hồ sơ mời thầu; đồng thời hướng dẫn và tiếp nhận hồ sơ dự thầu cũng như xử lý các yêu cầu điều chỉnh, rút hoặc thay thế hồ sơ;
(4) Tiến hành mở thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu, bao gồm việc kiểm tra tính hợp lệ và đánh giá chi tiết nội dung hồ sơ của các nhà đầu tư;
(5) Trình kết quả, thực hiện thẩm định, phê duyệt và công bố kết quả lựa chọn nhà đầu tư; đồng thời, nếu có yêu cầu, cơ quan có thẩm quyền sẽ cung cấp lý do không trúng thầu cho các nhà đầu tư;
(6) Thực hiện đàm phán, hoàn thiện và tiến tới ký kết hợp đồng với nhà đầu tư được lựa chọn.
Công bố dự án trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia có phải là điều kiện để triển khai lựa chọn nhà đầu tư?
Căn cứ theo khoản 1 Điều 47 Luật Đấu thầu 2023 có quy định về việc công bố dự án đầu tư kinh doanh như sau:
Theo đó, cơ quan có thẩm quyền công bố dự án đầu tư kinh doanh trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia làm cơ sở tổ chức lựa chọn nhà đầu tư theo quy định.
Ngoài ra, khi công bố dự án đầu tư kinh doanh, các thông tin cần được đăng tải bao gồm:
- Quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư (nếu có);
- Tên dự án, mục đích triển khai, quy mô và tổng mức đầu tư;
- Vị trí thực hiện, hiện trạng khu đất, diện tích sử dụng, mục đích sử dụng đất và các chỉ tiêu quy hoạch đã được phê duyệt;
- Thời hạn triển khai dự án; kế hoạch phân kỳ đầu tư hoặc phân tách thành các dự án thành phần (nếu có); tiến độ dự kiến theo từng giai đoạn (nếu có);
- Thông tin về bên mời thầu; hình thức, phương thức lựa chọn nhà đầu tư; thời điểm bắt đầu quá trình lựa chọn;
- Các nội dung liên quan khác theo yêu cầu.
Việc nắm rõ các trường hợp đặc biệt được áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư khác ngoài đấu thầu và quy trình 6 bước cụ thể là vô cùng quan trọng đối với các cơ quan quản lý nhà nước và các nhà đầu tư tiềm năng.
Hy vọng rằng, với những thông tin chi tiết được cung cấp trong bài viết này, các bên liên quan sẽ hiểu rõ hơn về quy trình này, từ đó đảm bảo việc lựa chọn nhà đầu tư được thực hiện một cách minh bạch, hiệu quả và phù hợp với đặc thù của từng dự án, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.
Hãy luôn cập nhật các quy định pháp luật mới nhất về đầu tư để đảm bảo quá trình triển khai dự án tuân thủ đúng quy định.
>> Thông báo Chương trình Cấp bù Chứng thư số FastCA miễn phí. Xem ngay TẠI ĐÂY
Công ty Cổ phần chữ ký số FastCA
Địa chỉ: Tầng 3, tòa nhà Dolphin Plaza, số 28 Trần Bình, P. Mỹ Đình 2, Q. Nam Từ Liêm, Hà Nội
Email: info@fastca.vn
Zalo OA: https://zalo.me/4027431816324838319
Website: https://fastca.vn/
