Việc bãi bỏ thuế khoán và chuyển sang phương pháp kê khai là thay đổi lớn đối với hộ kinh doanh. Điều này đòi hỏi sự thích nghi và hiểu rõ các quy định mới. Vậy, hộ kinh doanh cần lưu ý gì khi chuyển sang phương pháp kê khai để đảm bảo tuân thủ và hoạt động hiệu quả? Bài viết này sẽ phân tích những điểm cần thiết, giúp các hộ kinh doanh chuẩn bị tốt nhất cho giai đoạn mới này.
Sau khi bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh cần lưu ý gì khi chuyển sang phương pháp kê khai?
Căn cứ khoản 6 Điều 10 Nghị quyết 198/2025/QH15 quy định như sau:
Hỗ trợ thuế, phí, lệ phí
…
6. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không áp dụng phương pháp khoán thuế từ ngày 01 tháng 01 năm 2026. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo pháp luật về quản lý thuế.
…
(1) Về hồ sơ khai thuế
Căn cứ khoản 1 Điều 11 Thông tư 40/2021/TT-BTC, hồ sơ khai thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh áp dụng phương pháp kê khai bao gồm các thành phần sau:
- Tờ khai thuế dành cho hộ, cá nhân kinh doanh theo mẫu số 01/CNKD ban hành kèm theo Thông tư 40.
- Phụ lục bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ, áp dụng riêng cho các trường hợp thực hiện kê khai thuế, theo mẫu số 01-2/BK-HĐKD đi kèm Thông tư này.
Tuy nhiên, nếu hộ hoặc cá nhân kinh doanh kê khai thuế có thể xác định được doanh thu dựa trên xác nhận từ cơ quan chức năng thì không bắt buộc phải nộp kèm Phụ lục bảng kê mẫu số 01-2/BK-HĐKD.
Các mẫu biểu trên được quy định tại điểm 8.2, Phụ lục I – Danh mục hồ sơ khai thuế ban hành kèm theo Nghị định 126/2020/NĐ-CP.
>>> Tải mẫu 01-2/BK-HDKD Phụ lục Bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ của hộ kinh doanh TẠI ĐÂY
>>> Tải về Mẫu 01-2/BK-HDKD Phụ lục Bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ của hộ kinh doanh TẠI ĐÂY
(2) Địa điểm nộp hồ sơ khai thuế
Theo quy định tại khoản 2 Điều 11 Thông tư 40/2021/TT-BTC, đối với hộ và cá nhân kinh doanh áp dụng phương pháp kê khai, hồ sơ khai thuế sẽ được nộp tại Chi cục Thuế nơi trực tiếp quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh của hộ hoặc cá nhân đó, phù hợp với hướng dẫn tại khoản 1 Điều 45 Luật Quản lý thuế năm 2019.
(3) Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế
Theo khoản 3 Điều 11 Thông tư 40/2021/TT-BTC, thời hạn nộp hồ sơ khai thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai quy định tại khoản 1 Điều 44 Luật Quản lý thuế 2019, cụ thể như sau:
Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế
1. Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế đối với loại thuế khai theo tháng, theo quý được quy định như sau:
a) Chậm nhất là ngày thứ 20 của tháng tiếp theo tháng phát sinh nghĩa vụ thuế đối với trường hợp khai và nộp theo tháng;
b) Chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng đầu của quý tiếp theo quý phát sinh nghĩa vụ thuế đối với trường hợp khai và nộp theo quý.
Theo quy định, thời hạn nộp hồ sơ khai thuế đối với hộ kinh doanh áp dụng phương pháp kê khai được xác định như sau:
– Trường hợp kê khai theo tháng: Hạn cuối để nộp hồ sơ khai thuế là ngày 20 của tháng kế tiếp tháng phát sinh nghĩa vụ thuế.
– Trường hợp kê khai theo quý: Hồ sơ khai thuế cần được nộp chậm nhất vào ngày cuối cùng của tháng đầu tiên của quý tiếp theo quý có phát sinh nghĩa vụ thuế.
(4) Thời hạn nộp thuế
Căn cứ khoản 4 Điều 11 Thông tư 40/2021/TT-BTC, đối với hộ và cá nhân kinh doanh áp dụng phương pháp kê khai, thời hạn nộp thuế tuân theo khoản 1 Điều 55 Luật Quản lý thuế 2019. Theo đó, thời điểm nộp thuế chậm nhất là ngày cuối cùng của thời hạn nộp hồ sơ khai thuế.
Trường hợp người nộp thuế thực hiện khai bổ sung, thời hạn nộp thuế tương ứng sẽ là thời điểm nộp hồ sơ của kỳ tính thuế có phát sinh sai sót cần điều chỉnh.
(5) Trách nhiệm khai thuế khi tạm ngừng kinh doanh
Theo khoản 5 Điều 11 Thông tư 40/2021/TT-BTC, trong trường hợp hộ kinh doanh tạm dừng hoạt động, cần gửi thông báo cho cơ quan thuế theo đúng quy định tại:
– Điều 91 Nghị định 01/2021/NĐ-CP,
– Điều 4 Nghị định 126/2020/NĐ-CP,
– Điều 12 Thông tư 105/2020/TT-BTC.
Trong thời gian tạm ngừng hợp lệ, hộ kinh doanh không phải nộp hồ sơ khai thuế, trừ khi việc tạm ngừng chỉ diễn ra trong một phần của tháng hoặc quý (tùy theo chu kỳ khai thuế đang áp dụng).
>> Có thể bạn quan tâm: Cách tính thuế hộ kinh doanh nhỏ lẻ 2025? Hướng dẫn tính thuế hộ kinh doanh nhỏ lẻ từ ngày 01/6/2025?
Bỏ thuế khoán hộ kinh doanh có phải thực hiện chế độ kế toán không?
Căn cứ Điều 5 Thông tư 40/2021/TT-BTC có quy định như sau:
Phương pháp tính thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai
…
4. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai phải thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ. Trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực, ngành nghề có căn cứ xác định được doanh thu theo xác nhận của cơ quan chức năng thì không phải thực hiện chế độ kế toán.
5. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai không phải quyết toán thuế.
Và Điều 6 Thông tư 40/2021/TT-BTC có quy định như sau:
Phương pháp tính thuế đối với cá nhân kinh doanh nộp thuế theo từng lần phát sinh
…
3. Cá nhân kinh doanh nộp thuế theo từng lần phát sinh không bắt buộc phải thực hiện chế độ kế toán, nhưng phải thực hiện việc lưu trữ hóa đơn, chứng từ, hợp đồng, hồ sơ chứng minh hàng hóa, dịch vụ hợp pháp và xuất trình kèm theo hồ sơ khai thuế theo từng lần phát sinh.
4. Cá nhân kinh doanh nộp thuế theo từng lần phát sinh thực hiện khai thuế khi có phát sinh doanh thu chịu thuế.
Theo quy định hiện hành, khi bỏ áp dụng thuế khoán, hộ kinh doanh chuyển sang hình thức nộp thuế theo phương pháp kê khai thì bắt buộc phải thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, sử dụng hóa đơn và lưu trữ chứng từ theo quy định. Tuy nhiên, với những ngành nghề, lĩnh vực mà cơ quan chức năng có thể xác định được doanh thu, hộ hoặc cá nhân kinh doanh có thể được miễn thực hiện chế độ kế toán.
Đối với hình thức nộp thuế theo từng lần phát sinh, người kinh doanh không bị bắt buộc thực hiện chế độ kế toán, nhưng vẫn phải lưu giữ hóa đơn, chứng từ, hợp đồng, các tài liệu liên quan để chứng minh nguồn gốc hợp pháp của hàng hóa, dịch vụ và nộp kèm khi khai thuế cho từng lần phát sinh.
Nguyên tắc tính thuế đối với hộ kinh doanh hiện nay là gì?
Theo quy định tại Điều 4 Thông tư 40/2021/TT-BTC, nguyên tắc tính thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh được xác định như sau:
[1] Việc tính thuế cho hộ và cá nhân kinh doanh được thực hiện trên cơ sở tuân thủ đầy đủ các quy định hiện hành về thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập cá nhân (TNCN) cùng các văn bản pháp luật liên quan.
[2] Những hộ hoặc cá nhân kinh doanh có tổng doanh thu trong năm dương lịch không vượt quá 100 triệu đồng thì được miễn nộp thuế GTGT và thuế TNCN, theo quy định của pháp luật thuế hiện hành. Người nộp thuế có trách nhiệm kê khai chính xác, trung thực và đầy đủ các thông tin thuế, nộp hồ sơ đúng thời hạn và chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung kê khai.
[3] Đối với mô hình kinh doanh theo nhóm cá nhân hoặc hộ gia đình, mức doanh thu từ 100 triệu đồng/năm được sử dụng làm căn cứ miễn thuế sẽ tính cho một người đại diện duy nhất của nhóm hoặc hộ gia đình trong kỳ tính thuế.
Việc chuyển đổi từ phương pháp thuế khoán sang phương pháp kê khai là một bước thay đổi lớn, đòi hỏi hộ kinh doanh phải chủ động cập nhật kiến thức và điều chỉnh quy trình quản lý. Hy vọng rằng, với những lưu ý được chia sẻ trong bài viết này, bạn đã có được cái nhìn rõ ràng hơn về những điểm cần quan tâm khi áp dụng phương pháp kê khai, từ đó đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật và hoạt động kinh doanh hiệu quả. Hãy luôn theo dõi các thông báo mới nhất từ cơ quan thuế để có sự chuẩn bị tốt nhất cho giai đoạn mới này.




