Bỏ Thuế Khoán: Cá Nhân Kinh Doanh Thu Trên 3 Tỷ Sẽ Chịu Thuế Suất 17% – Phân Tích Và Nhận Định

Chia sẻ

Bộ Tài chính vừa gửi hồ sơ dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) với nội dung bỏ thuế khoán cho hộ/cá nhân kinh doanh (theo Nghị quyết của Quốc hội) và đề xuất áp dụng thuế suất 17% trên thu nhập tính thuế cho các cá nhân cư trú có doanh thu vượt ngưỡng do Chính phủ quy định (tham chiếu mức áp dụng tương tự với doanh nghiệp nhỏ có doanh thu từ trên 3 tỷ đến không quá 50 tỷ). Bài viết giải thích rõ bản chất thay đổi, cách tính thuế mới, ví dụ cụ thể và việc chuẩn bị thủ tục kế toán – hóa đơn trước 01/01/2026.

Đề xuất mới trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi)

Trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) được Bộ Tài chính gửi Bộ Tư pháp để xin ý kiến thẩm định, có đề xuất mới liên quan đến cách tính thuế đối với thu nhập từ hoạt động kinh doanh của cá nhân cư trú.

Theo đó, nhằm thực hiện lộ trình xóa bỏ thuế khoán từ ngày 01/01/2026 và khuyến khích cá nhân kinh doanh chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp, dự thảo bổ sung phương thức tính thuế mới. Cụ thể, với những cá nhân có doanh thu hàng năm vượt mức do Chính phủ quy định, số thuế phải nộp sẽ được xác định theo công thức: thu nhập tính thuế × 17%. Trong đó, thu nhập tính thuế là phần chênh lệch giữa doanh thu bán hàng, dịch vụ và chi phí liên quan trực tiếp đến hoạt động kinh doanh phát sinh trong kỳ tính thuế.

Bộ Tài chính cho biết mức thuế suất 17% này được xây dựng trên cơ sở tham chiếu với quy định hiện hành tại Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, theo đó áp dụng mức thuế suất 17% đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa có doanh thu từ trên 3 tỷ đồng đến không quá 50 tỷ đồng/năm.

Đối với cá nhân kinh doanh có doanh thu thấp hơn ngưỡng do Chính phủ quy định, vẫn tiếp tục áp dụng phương pháp tính thuế theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu như quy định tại Luật Thuế TNCN hiện hành. Hiện nay, phương pháp này được phân theo từng lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh; doanh thu được hiểu là toàn bộ số tiền bán hàng, tiền công, tiền hoa hồng, hoặc tiền cung ứng dịch vụ phát sinh trong kỳ. Trường hợp không xác định được doanh thu thực tế, cơ quan thuế sẽ tiến hành ấn định doanh thu theo quy định của pháp luật quản lý thuế đối với cá nhân kinh doanh.

Có thể bạn quan tâm:

>> Nên Chọn Hộ Kinh Doanh Hay Doanh Nghiệp: So Sánh Hộ Khoán, Hộ Kê Khai Và Doanh Nghiệp Chi Tiết

>> Luật Thuế Thu Nhập Cá Nhân Mới Nhất 2025 Và Các Nghị Định, Thông Tư Hướng Dẫn Hiện Hành

Phân tích và nhận định về dự thảo mới

Đây không chỉ là một điều chỉnh kỹ thuật trong chính sách thuế, mà thực chất là một cuộc cải cách toàn diện, tác động trực tiếp đến thu nhập, thói quen kinh doanh và phương thức vận hành của hàng triệu hộ cá thể trên cả nước.

1. Từ “thuế khoán” sang “thuế thực”: Cuộc chơi trở nên nghiêm túc hơn

Trong nhiều năm, thuế khoán gần như là một “thỏa thuận” ngầm giữa hộ kinh doanh và cơ quan thuế: doanh thu được ấn định, số thuế phải nộp cố định hằng tháng, thủ tục đơn giản, ít giấy tờ. Tiện lợi nhưng thiếu minh bạch, đồng thời tạo ra sự bất bình đẳng với doanh nghiệp vốn phải thực hiện đầy đủ sổ sách, báo cáo.

Việc bỏ thuế khoán là thông điệp rõ ràng: đã đến lúc hộ kinh doanh phải minh bạch hóa hoạt động, chứng minh rõ ràng doanh thu, chi phí và lợi nhuận. Thuế suất 17% không phải là ngẫu nhiên, mà phản ánh sự “đặt ngang hàng” với doanh nghiệp nhỏ và vừa, buộc hộ cá thể phải tham gia vào một sân chơi công bằng hơn, minh bạch hơn.

2. Rủi ro hiện hữu nếu hộ kinh doanh không thay đổi

Chi phí không được chấp nhận: Nếu mua nguyên liệu, hàng hóa mà không có hóa đơn hợp lệ, chi phí sẽ không được trừ. Doanh thu vẫn ghi nhận, nhưng chi phí bị loại bỏ, dẫn đến số thuế phải nộp tăng mạnh.
Sốc thuế: Một hộ vốn quen nộp vài triệu mỗi tháng theo khoán có thể phải nộp gấp nhiều lần khi áp dụng công thức mới (doanh thu – chi phí) × 17%.
Rủi ro pháp lý: Thiếu chứng từ, thiếu sổ sách không chỉ khiến thuế tăng mà còn có thể bị coi là trốn thuế, gian lận thuế, đối diện với xử phạt hành chính, thậm chí hình sự.

>>> Quan tâm ngay kênh Zalo OA của FastCA để cập nhật những thông tin mới nhất về Thuế, Kế toán và nhận những CTKM siêu hot nhé!

3. Cơ hội để chuyên nghiệp hóa và phát triển

Bên cạnh rủi ro, cải cách này sau khi bỏ thuế khoán cũng mở ra nhiều cơ hội:

Công bằng hơn: Những hộ kinh doanh minh bạch sẽ không còn chịu cảnh “thuế khoán cao” chỉ vì không có quan hệ hay bị ấn định bất lợi.
Chuyên nghiệp hóa quản lý: Đây là cơ hội để thoát khỏi cách quản lý kiểu “gia đình”, tiến gần hơn đến phương thức vận hành bài bản của doanh nghiệp.
Thuận lợi khi chuyển đổi: Khi doanh thu tăng trưởng, việc chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp sẽ dễ dàng hơn và mang lại lợi ích lâu dài.

4. Lời khuyên thiết thực cho hộ kinh doanh sau khi bỏ thuế khoán

Thời kỳ thuế khoán sắp khép lại. Ngay từ bây giờ, hộ kinh doanh nên:

Chuẩn hóa chứng từ: Bất cứ giao dịch mua hàng, dịch vụ nào cũng cần hóa đơn đầy đủ.
Ghi chép sổ sách: Ít nhất cần có sổ theo dõi doanh thu, chi phí, hàng tồn kho.
Xây dựng quy trình đơn giản: Phân công rõ ràng người quản lý tiền, ghi chép và lưu giữ chứng từ.
Xem xét thành lập doanh nghiệp: Với hộ có doanh thu vài tỷ mỗi năm, việc lên công ty có thể còn giảm gánh nặng thuế và tạo thuận lợi trong giao dịch, mở rộng kinh doanh.

5. Sự chuẩn bị quyết định thành công

Thuế khoán từng là một “tấm chăn ấm” vì đơn giản và ít thủ tục. Nhưng từ năm 2026, chiếc chăn đó sẽ không còn và sẽ bỏ thuế khoán. Ai không chuẩn bị sớm sẽ dễ rơi vào tình trạng “sốc thuế” hoặc vướng rủi ro pháp lý.

Ngược lại, hộ kinh doanh nào kịp thời chuẩn hóa sổ sách, minh bạch chứng từ, áp dụng quy trình quản lý bài bản sẽ không chỉ an toàn trước rủi ro thuế, mà còn sẵn sàng phát triển lên một tầm cao mới. Đây không phải là lời cảnh báo suông, mà là hiện thực: chính sách đã rõ, điều quan trọng là bạn lựa chọn chủ động thích ứng hay bị động gánh chịu.

Nếu bạn muốn giảm rủi ro và tối ưu quy trình kê khai, nộp thuế, FastCA cung cấp dịch vụ chữ ký số uy tín, hỗ trợ khai và nộp thuế trực tuyến nhanh chóng, chính xác. Đặc biệt FastCA đang có chương trình ưu đãi 30% cho khách hàng đăng ký bất kỳ gói dịch vụ nào. An toàn – Tiện lợi – Tiết kiệm! Đăng ký ngay tại: https://khuyenmai.fastca.vn/nha-cung-cap-chu-ky-so-fastca

—————————————-

Công ty Cổ phần chữ ký số FastCA