Từ 01/01/2026 và theo kế hoạch 60 ngày cao điểm do Cục Thuế triển khai, nhiều hộ kinh doanh sẽ phải chuyển thuế khoán sang kê khai thuế. Bài viết này giải thích rõ 8 bước thủ tục, hồ sơ cần chuẩn bị, lưu ý về kê khai điện tử và vai trò của chữ ký số, giúp chủ hộ thực hiện chuyển đổi đúng luật và suôn sẻ.
Chi tiết quy trình 8 bước chuyển đổi thuế khoán sang kê khai thuế cho hộ kinh doanh
Theo khoản 6 Điều 10 Nghị quyết 198/2025/QH15, kể từ ngày 01/01/2026, các hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh sẽ không còn áp dụng phương pháp thuế khoán. Thay vào đó, mọi nghĩa vụ thuế phải được thực hiện theo phương pháp kê khai, phù hợp với quy định của Luật Quản lý thuế hiện hành.
Điều này đồng nghĩa, toàn bộ hộ kinh doanh cần chuyển thuế khoán sang kê khai trong thời gian cao điểm do Cục Thuế địa phương triển khai. Dưới đây là 8 bước thực hiện cụ thể để hộ kinh doanh hoàn tất quy trình chuyển đổi đúng quy định:
Bước 1. Nộp hồ sơ chuyển đổi phương pháp tính thuế
Hộ kinh doanh cần lập và nộp hồ sơ chuyển đổi tại cơ quan thuế quản lý trực tiếp, sử dụng Mẫu số 08-MST ban hành kèm theo Thông tư 86/2024/TT-BTC. Hồ sơ nộp nhằm đề nghị chuyển phương pháp tính thuế từ khoán sang kê khai, đồng thời làm căn cứ để cơ quan thuế cập nhật thông tin trong hệ thống quản lý mã số thuế.
Bước 2. Kiểm kê và lập biên bản hàng tồn kho
Chủ hộ tiến hành kiểm kê toàn bộ hàng tồn kho, bao gồm cả hàng hóa có hóa đơn và không có hóa đơn, để xác định số lượng và giá trị tồn đầu kỳ. Biên bản kiểm kê này là cơ sở quan trọng để ghi nhận vào sổ sách kế toán khi bắt đầu áp dụng phương pháp kê khai.
Bước 3. Đăng ký và sử dụng hóa đơn điện tử
Khi chuyển sang kê khai, hộ kinh doanh bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử. Tùy theo mô hình kinh doanh, hộ lựa chọn hình thức phù hợp:
-
Bán lẻ trực tiếp: đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền;
-
Kinh doanh dịch vụ hoặc bán buôn: đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử thông thường (hóa đơn bán hàng điện tử).
Bước 4. Chuẩn bị công cụ và phần mềm kế toán
Hộ kinh doanh cần trang bị phần mềm kế toán dành cho hộ kê khai, hoặc có thể ghi chép bằng Excel nếu hiểu rõ nguyên tắc hạch toán. Việc lập sổ kế toán là bắt buộc để cơ quan thuế có căn cứ kiểm tra doanh thu, chi phí và nghĩa vụ thuế phát sinh.
Bước 5. Xây dựng hệ thống sổ sách kế toán theo quy định
Theo Phụ lục II ban hành kèm Thông tư 88/2021/TT-BTC, hộ kinh doanh kê khai phải ghi chép đầy đủ 7 loại sổ kế toán bắt buộc. Các sổ này gồm: sổ thu, sổ chi, sổ hàng tồn kho, sổ quỹ tiền mặt, sổ tiền gửi ngân hàng, sổ tài sản cố định và sổ theo dõi công nợ. Việc ghi chép phải trung thực, đầy đủ, có căn cứ chứng từ rõ ràng.
Bước 6. Kê khai và nộp thuế định kỳ
Hộ kinh doanh kê khai thuế theo tháng hoặc quý bằng Mẫu số 01/CNKD, ban hành theo Thông tư 40/2021/TT-BTC. Trường hợp có căn cứ xác định doanh thu, hộ không cần nộp kèm Phụ lục 01-2/BK-HĐKD (Bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ). Tờ khai được nộp điện tử qua Cổng thông tin của cơ quan thuế, giúp tiết kiệm thời gian và đảm bảo minh bạch.
Bước 7. Mở tài khoản ngân hàng riêng cho hộ kinh doanh
Để minh bạch tài chính, hộ kinh doanh kê khai nên mở một tài khoản ngân hàng riêng, tách biệt với tài khoản cá nhân. Tài khoản này dùng cho các hoạt động thu, chi, chuyển khoản, nộp thuế, giúp dễ dàng đối chiếu khi cơ quan thuế kiểm tra.
Bước 8. Thực hiện nghĩa vụ bảo hiểm xã hội
Hộ kinh doanh kê khai cần đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) cho chủ hộ và người lao động (nếu có) theo quy định tại Luật BHXH. Việc tham gia BHXH thể hiện trách nhiệm của hộ với người lao động và là điều kiện cần khi mở rộng quy mô kinh doanh lâu dài.
Lưu ý quan trọng
Khi hộ kinh doanh chính thức chuyển thuế khoán sang kê khai, mọi hoạt động mua bán hàng hóa, dịch vụ phải có đầy đủ hóa đơn, chứng từ hợp lệ. Đây là căn cứ xác định doanh thu, chi phí hợp lý và đảm bảo kê khai thuế trung thực, đúng quy định.
Đọc thêm:
Kế hoạch 60 ngày cao điểm chuyển thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh
Ngày 31/10/2025, Cục Thuế đã ban hành Quyết định số 3352/QĐ-CT năm 2025 về việc triển khai “Kế hoạch 60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh”.
Kế hoạch này là bước cụ thể hóa lộ trình thực hiện Luật Quản lý thuế 2019, Nghị quyết 198/2025/QH15 và Đề án 3389/QĐ-BTC ngày 06/10/2025 của Bộ Tài chính về chuyển đổi mô hình quản lý thuế hộ kinh doanh.
Mục tiêu thực hiện
Theo Mục I của Kế hoạch ban hành kèm Quyết định 3352/QĐ-CT năm 2025, chiến dịch 60 ngày hướng tới các mục tiêu trọng tâm sau:
-
Thứ nhất, tổ chức chuyển đổi thực chất mô hình quản lý thuế từ phương pháp khoán sang kê khai, bảo đảm thống nhất với quy định của Luật Quản lý thuế 2019, Nghị quyết 68-NQ/TW năm 2025, Nghị quyết 198/2025/QH15 và các văn bản hướng dẫn có liên quan.
-
Thứ hai, đẩy mạnh công tác tuyên truyền và hỗ trợ để các hộ, cá nhân kinh doanh hiểu rõ lợi ích và nghĩa vụ khi chuyển đổi, từ đó tự giác thực hiện việc chuyển từ hộ khoán sang hộ kê khai, hoặc chuyển lên mô hình doanh nghiệp nếu đủ điều kiện.
-
Thứ ba, nâng cao mức độ tuân thủ tự nguyện, thúc đẩy minh bạch và công bằng trong quản lý thuế hộ kinh doanh; từng bước hình thành thói quen kê khai và nộp thuế chủ động của người nộp thuế.
-
Thứ tư, hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật và hệ thống quản lý điện tử, bảo đảm dữ liệu giữa cơ quan thuế và hộ kinh doanh được kết nối đồng bộ. Mục tiêu là giúp người nộp thuế có thể thực hiện đăng ký, kê khai và nộp thuế chỉ với “một chạm” trên nền tảng số.
-
Thứ năm, triển khai đồng bộ và thống nhất trên toàn quốc, phù hợp với tinh thần của Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán” ban hành theo Quyết định 3389/QĐ-BTC ngày 06/10/2025 của Bộ Tài chính.
Phạm vi và thời gian triển khai
-
Phạm vi áp dụng: Thực hiện trên phạm vi toàn quốc, tập trung vào khu vực thuế cơ sở, đặc biệt là những địa bàn có số lượng hộ kinh doanh khoán lớn như:
-
Các chợ truyền thống
-
Tuyến phố thương mại
-
Khu vực có nhiều hộ kinh doanh lưu trú hoặc buôn bán nhỏ lẻ
-
-
Thời gian thực hiện: Kế hoạch được triển khai trong 60 ngày, từ ngày 01/11/2025 đến hết ngày 30/12/2025. Trong giai đoạn này, Cục Thuế các địa phương phải tăng cường hỗ trợ, hướng dẫn trực tiếp và trực tuyến để đảm bảo 100% hộ kinh doanh thuộc diện chuyển đổi hoàn tất việc đăng ký kê khai thuế trước thời điểm 01/01/2026.
Hộ kinh doanh có doanh thu bao nhiêu thì không phải nộp thuế GTGT và thuế TNCN trong năm 2026?
Theo quy định tại Điều 4 Thông tư 40/2021/TT-BTC, hộ kinh doanh hoặc cá nhân kinh doanh có tổng doanh thu trong năm dương lịch không vượt quá 100 triệu đồng thì thuộc trường hợp không phải nộp thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN) theo quy định của pháp luật về thuế.
Tuy nhiên, quy định này có sự thay đổi đáng chú ý kể từ khi Luật Thuế GTGT năm 2024 có hiệu lực (ngày 01/01/2026). Cụ thể, khoản 1 Điều 3 Luật Thuế TNCN 2007, đã được sửa đổi, bổ sung bởi Luật Sửa đổi các Luật về thuế 2014 và tiếp tục được điều chỉnh tại Điều 17 Luật Thuế GTGT 2024, xác định rằng:
Thu nhập chịu thuế
Thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân gồm các loại thu nhập sau đây, trừ thu nhập được miễn thuế quy định tại Điều 4 của Luật này:
1. Thu nhập từ kinh doanh, bao gồm:
a) Thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ;
b) Thu nhập từ hoạt động hành nghề độc lập của cá nhân có giấy phép hoặc chứng chỉ hành nghề theo quy định của pháp luật.
Thu nhập từ kinh doanh quy định tại khoản này không bao gồm thu nhập của hộ, cá nhân sản xuất, kinh doanh có doanh thu dưới mức quy định tại khoản 25 Điều 5 của Luật Thuế giá trị gia tăng.
…
Theo khoản 25 Điều 5 Luật Thuế GTGT 2024, đối tượng không chịu thuế GTGT bao gồm:
Đối tượng không chịu thuế
…
25. Hàng hóa, dịch vụ của hộ, cá nhân sản xuất, kinh doanh có mức doanh thu hằng năm từ 200 triệu đồng trở xuống; tài sản của tổ chức, cá nhân không kinh doanh, không phải là người nộp thuế giá trị gia tăng bán ra; hàng dự trữ quốc gia do cơ quan dự trữ quốc gia bán ra; các khoản thu phí, lệ phí theo quy định của pháp luật về phí và lệ phí.
…
➡️ Từ các quy định trên, kể từ năm 2026, hộ kinh doanh có doanh thu hằng năm từ 200 triệu đồng trở xuống sẽ không phải nộp thuế GTGT và thuế TNCN.
Lưu ý: Dù được miễn nộp hai loại thuế này, hộ kinh doanh vẫn phải thực hiện kê khai trung thực, đầy đủ và nộp hồ sơ thuế đúng hạn, đồng thời chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của thông tin trong hồ sơ thuế.
Việc chuyển thuế khoán sang kê khai là bước chuyển bắt buộc trong lộ trình hiện đại hóa quản lý thuế; nếu thực hiện đúng 8 bước nêu trên – chuẩn bị hồ sơ, nộp tại cơ quan thuế, thiết lập sổ sách, đăng ký kê khai điện tử và (nếu cần) trang bị chữ ký số – hộ kinh doanh sẽ đảm bảo tuân thủ pháp luật và giảm rủi ro xử phạt. Trong giai đoạn chuyển đổi, cơ quan thuế đã triển khai hỗ trợ “cầm tay chỉ việc” theo kế hoạch 60 ngày để giúp hộ hoàn tất thủ tục.
Trong quá trình chuyển thuế khoán sang kê khai, hộ kinh doanh sẽ phải nộp thuế và kê khai trực tuyến trên hệ thống của cơ quan thuế. Để hoàn tất thao tác này, hộ cần có chữ ký số hợp lệ. Bạn có thể tham khảo chữ ký số FastCA – Top 3 nhà cung cấp chữ ký số phổ biến tại Việt Nam. Hiện FastCA đang triển khai chương trình ưu đãi giảm 30% dành cho khách hàng cấp mới, gia hạn hoặc chuyển từ nhà cung cấp khác giúp hộ kinh doanh dễ dàng kê khai và ký nộp tờ khai điện tử đúng quy định. Inbox ngay cho FastCA qua Fanpage hoặc Zalo OA để được tư vấn!
